Wszystko o Gliwicach

Piotr-246 · Gość

Temat: Drewniany gród Gliwice

Z pliku (PDF) "Gliwice w świetle badań archeologicznych":

"Istniejący obecnie mur obronny został wzniesiony zapewne w okresie panowania księcia bytomskiego Siemowita po 1312 r. na wcześniejszych obwarowaniach drewniano-ziemnych (Bergman 1989; Radziewicz-Winnicki 1989)."

Piotr-246 · Gość

Plik PDF w sieci pt:

ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 1989
Seria: ARCHITEKTURA z. 10 Nr kol. 978
Franciszek Stefan MAURER

Na stronie str. 12 czytamy:

3. OBWAROWANIA ŚREDNIOWIECZNEGO MIASTA GLIWIC

3.1. Pierwotne obwarowania

Jak wiadomo, stare miasto Gliwice, położone na płaskowyżu w pradolinie Kłodnicy, rozwinęło się z osady targowej. Przechodziła tędy stara droga z południa przez Bramę Morawską, która po przeprawie przez rzekę łączyła się z ważnym traktem handlowym wschód-zachód. Dzięki sprzyjającym warunkom osada szybko przeobraziła się w miasto, o czym świadczyć mogą dokumenty, w których już od 1276 r. występuje określenie Gliwic jako "civitas".

Jeszcze dziś widoczny jest układ warstwie, który wykazuje pewne zagłębienie terenu w okolicy ul.Kaczyniec, co pozwala przypuszczać, że tamtędy przebiegać mógł pierwotny wał ziemny i rów okalający osadę o mniejszej powierzchni. Przemawiać za tym mogą napotkane w czasie wykopów piwnicznych w 1957 r. bliżej nie określone pozostałości belek drewnianych być może palisady - przy skrzyżowaniu ulic Kaczyniec i Krupniczej. Nie jest więc wykluczone nawarstwianie się w Gliwicach układów obronnych wcześniejszego i późniejszego z okresu lokacji. Krąg warowny najwcześniejszej osady wg starych opisów miał się składać z palisady drewnianej, wału ziemnego i rowów."

Piotr-246 · Gość

Na stronie zamki . name przeczytamy:

"W połowie XIV wieku powstał zamek w Gliwicach. Jego fundatorem był Siemowit Bytomski. Ówczesna warownia swym zasięgiem obejmowała rejon plebanii kościoła pw. Wszystkich Świętych oraz Bramy Raciborskiej. Składała się z dwóch baszt, połączonych ścianą kurtynową i drewnianą galerią."

Piotr-246 · Gość

Na stronie parafi św. Gerarada w Starych Gliwicach przeczytamy:

"Przed 1250 rokiem wzniesiono w tym miejscu osadę z gródkiem, którą prawdopodobnie zniszczyli Mongołowie w czasie drugiego najazdu na Śląsk w latach 1259-1260. Zdaniem historyka Jerzego Horwata po najeździe Mongołów, w wyniku dużej akcji osadniczej księcia Władysława Opolskiego (1246-1280/81) prowadzonej przez wojewodę Mroczka i zasadźcę Henryka, dokonano translacji osady ze Starych Gliwic na obecne miejsce, nadając osadzie prawa miejskie. Tutejsza miejscowość spadła do rangi wsi, którą dla odróżnienia od Nowych Gliwic zaczęto nazywać Starymi Gliwicami."

Skoro w Starych Gliwicach była osada z gródkiem, wybudowano co najmniej niewielki gródek także w obszarze tych Nowych Gliwic (obecnej starówki.)

Piotr-246 · Gość

W Gliwicach nic nie stało się nagle. Jeśli budowano jakieś pierwsze obwarowania, to po to, aby chronić towarów, których kupcy nie zdołali sprzedać danego dnia. Dwumetrowego ogrodzenia nikt normalny nie przeskakuje, ale żeby nie ukradziono złota, to już nie zawsze 3 metrowy płot wystarczał. Grodów drewnianych nie zdobywano dla drewna. Nie było sensu palić grodu, jeśli celem była kradzież towarów.

Wyższe ogrodzenie niż 2 metry trzeba by uznać za zalążek grodu. I wcale taki grodzik nie musiał być umiejscowiony na obszarze dzisiejszej starówki. Może gdzieś bliżej ujścia Ostropki do Kłodnicy, a więc kiedyś był to obszar dzisiejszego urzędu miejskiego. Groodzik taki mógł mieć fosę. Pożary mogły przez wieki niszczyć takie i podobne grody, ale kupcy pamiętali, że to miejsce jest dobre do handlu i mieli w tym interes aby taki grodzik odbudować.

Na miejscu dzisiejszego kościoła Wszystkich Świętych mógł być całkiem spory gród o średnicy 30 metrów. To w starożytności. Mogła być drewniana wieża, która była częścią bramy wjazdowej, a zarazem mieć funkcję prestiżową (urzędową) i ochronną. Wieże budowano także po to, aby ostrzegać się nawzajem przed zarazą lub pożarami lasów.

Był to zatem pierwszy segment drewnianego grodu, kolejne segmenty powstały na osi współczesnej starówki.

Drugi segment wokół skrzyżowania szkolnej i średnie.
Trzeci segment - dzisiejszy Rynek. Segment był ciasno zabudowany i nie miał charakteru placu.
Czwarty segment skrzyżowanie Tkackiej i Białej Bramy.

Cztery segmenty ograniczone ulicami: Plebańska, Matejki, Bytomska, Raciborska. Przy czym widać, że ulice te zakręcają w kierunku dawnych bram, aby wóz konny mógł swobodnie wybrać jedną z trzech tras przez gród.

Piotr-246 · Gość

Skąd owal gliwickiej Starówki - takie szczegóły trzeba umieć uzasadnić i wyjaśnia to teoria powyżej.