Wszystko o Gliwicach

Piotr-246 · Gość

Temat: Dlaczego gród Gliwice był owalny?

Nie jest to przypadek, zresztą wiele grodów ma taki kształt.

Ewolucja grodu Gliwice (moja hipoteza)

Wersja z 2023 roku:

Drewniany gród powstawał stopniowo wzdłuż osi, jaką wyznaczały ulica Szkolna i Białej Bramy, które kiedyś były połączone. Najpierw powstał gród czterosegmentowy:

1. Pierwszy warowny segment powstał pomiędzy ulicami Plebańską i Raciborską i zajął cały dzisiejszy Plac Kościelny. Bramy były dwie. Przy ulicy Szkolnej też była brama, gdyż gród służył kupcom, którzy tędy przejeżdżali i handlowali, a sam gród był po to, aby chronić towar.

2. Drugi warowny segment powstał pomiędzy dzisiejszymi ulicami Raciborską i Plebańską, w taki sposób, że ulica Średnia była w centrum tego segmentu. Jedna z bram stała się bramą wewnętrzną, a także powstała trzecia brama, przy dzisiejszym budynku PTTK.

3. Trzeci warowny segment powstał w miejscu dzisiejszego Rynku. Ten segment nie był wolnym placem. Fortyfikacja musiała bronić ludzi i ich domów, nie placu. Powstała kolejna brama, z której do miasta wyjeżdżało się na ulicę Białej Bramy

4. Czwarty warowny segment powstał pomiędzy ulicami Bytomską i Matejki. W środku segmentu było skrzyżowanie ulic Białej Bramy i Tkackej. Powstała kolejna drewniana brama.

Gród 4-segmentowy był kiedyś w Gnieźnie. Warto o tym pamiętać.

Ulica Szkolna i Białej Bramy była długą 300-metrową reprezentacyjną ulicą grodu Gliwice. Wąska na dwa wozy. Liczne punkty usług, podobne jak te na dzisiejszej ul. Zwycięstwa.

Następny etap to dołączenie kolejnych fortyfikacji w taki sposób, aby cały gród zyskał kształt owalny czyli ekonomiczny:

5. Etap polegajacy na dobudowaniu segmentu warownego północnego, obejmującego zabudowania ulic Kościelnej, Placu Inwalidów i Bednarskiej. Był to wąski segment połączony tylko wewnętrznie, bramą w ciągu ulicy Średniej.

6. Kolejnym etapem było dobudowanie segmentu południowego obejmującego zabudowania ulic Raciborskiej, Bytomskiej i Kaczyniec. Segment był połączony wewnętrznie bramą w ciągu ulicy Średniej.

7. Kolejnym etapem było dobudowanie drugiego południowego segmentu obejmującego zabudowania ulicy Kaczyniec, Grodowa. Segment był połączony wewnętrznie bramą w ciągu ulicy Średniej.

Proces tworzenia drewnianego grodu trwał co najmniej kilka wieków, włączając pożary i inne problemy.

8. Ostatnim elementem było otoczenie warowni drewnianej, znanym do dziś murem obronnym. Ponieważ fortyfikacje drewniane były usuwane w celu zabudowy, nie ma po nich śladu. Mur również powstawał etapami. Warstwa kamienna i na niej ceglana - możliwe, że powstały w różnych epokach.

Oś grodu nie mogła być zbyt długa. Fortyfikacja by się nie opłacała. Gród nie mógł być zbyt duży ze względu na ryzyko pożarów. Zbyt wiele budynków zwarto połączonych było drewnianych, lub miało wiele drewnianych elementów.

Zbyt krótka oś nie tworzyłaby znaczącego grodu. Znaczącego w handlu.